هنر مدرن در سال هاي مياني قرن ٢٠ جهاني شد; كه اين جنبش در پايگاه جديد نيويورك بسط داده شد. در واقع با تلاش هاي نظريه پردازان برجسته اي چون “كلمنت گرينبرگ” به اثبات رسيد.

در سال هاي دهه ٦٠, سه جريان نوين هنري، رويكرد مدرنيستي و مشخصاً نقاشي اكسپرسيونيسم انتزاعي را به چالش كشيدند:

هنرپاپ، هنر مينيمال و هنر مفهومي.

• هنر پاپ:

هنر پاپ در پي خلق چيز جديدی نبود، بلكه به بازتوليد تصاوير موجود در رسانه ها و اشكال تبليغات ميپرداخت و نوعي بازی با نشانه ها و تداعي معاني در قلمروي فرهنگ مادي را جستجو ميكرد.

• هنر مينيمال:

اين جريان با نگاهي ساختارشكن و با ترديد در انديشه هاي زيبايي شناختي و نگاه شهودي به هنر, در تلاش براي زدودن استنتاج مفاهيمی وراي واقعيت ماده و عينيت شئ است. بنابراين مينيماليست ها هر گونه نگاه تجسمي به اثر را ديدگاهي تحميلي به هنر مي دانند و در جستجوي كمينه گرايي در آثار خود هستند.

• هنر مفهومي:

اين هنر با تاخير نسبت به دو جريان فوق به ظهور رسيد و بر آن بود تا زمينه را براي درك نويني از هنر و فرآيند هنري فراهم سازد. تلاش هاي هنرمندان كانسپچوال آرت يا هنر مفهومي در سه محور باعث شد تا يك انقلاب مفهومي در هنر بوجود بيايد؛ نخست سقوط زيبايي شناسي مدرنيستي؛ دوم ظهور اشكال نوين بيان هنري، و سوم اولويت هاي جديد در نقد هنري.

هنر مفهومي در مقام يك تجربه انتقادي و رسانه اي, بيشتر در همراهي با هنر مينيمال قابل بررسي است تا هنر پاپ كه از جايگاه فكري متفاوتي برخوردار است.

هنر پاپ در يك جنبش اجتماعي به وجود مي آيد و در واكنش متقابل به تحولات فرهنگي جامعه سرمايه داري است; درحالي كه هنر مفهومي و مينيمال, گفتماني انتقادي بر بنيادهاي نظري هنر دارند.

پيشينه تاريخي هنر مدرنيستي معمولاً به كارهاي پيشگاماني چون “ادوار مونه” و “پل سزان” نسبت داده مي شود. مدرنيست ها آثار اين دو را بيش از هر هنرمند ديگري شكل دهنده شخصيت زيبايي شناسي مدرنيستي قلمداد مي كنند. سزان با فاصله گرفتن از تصويرسازي راه را به سوي انتزاع و رهايي از عينيت باز گشود.

منبع:

کتاب انقلاب مفهومی نوشته علیرضا سمیع آذر